Wat betekent ‘evaluatie gezondheidsclaim is lopende’ eigenlijk?

Bij VitaePro staat uw vitaliteit centraal. Wij vinden het belangrijk dat u precies weet wat er in VitaePro zit en waarom. Daarom zijn wij ook zo blij met de strenge regelgeving omtrent gezondheidsclaims. Die schrijven exact voor wat wij - en andere supplementenmerken - mogen zeggen over de ingrediënten. Bijvoorbeeld dat vitamine D goed is voor het behoud van soepele spieren. Maar u bent misschien ook weleens de asterisk of het sterretje tegengekomen die verwees naar een zin als ‘evaluatie gezondheidsclaim is lopende’. Wat betekent die disclaimer nu precies?

Europese regels: wat mag wel en wat mag niet? 

In Europa gelden dus strenge regels voor wat producenten van voedingsmiddelen en supplementen mogen zeggen over de gezondheidseffecten van de ingrediënten in hun producten. Dit is vastgelegd in de Europese Claimsverordening. Het doel hiervan is om u als consument te beschermen tegen misleidende claims en beloftes.

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) speelt hierin een belangrijke rol. Zij beoordelen objectief de wetenschappelijke onderbouwing van gezondheidsclaims. Dat betekent niet dat zij zelf onderzoek doen, maar zij beoordelen het onderzoek dat indieners van een claim hebben gedaan of hebben laten doen. De EFSA adviseert vervolgens de Europese Commissie over het al dan niet toelaten van een specifieke gezondheidsclaim. Als een gezondheidsclaim voldoende onderbouwd is kan deze door de Europese Commissie worden goedgekeurd voor gebruik door producenten. Maar wat gebeurt er als de beoordeling nog niet is afgerond of vastloopt? 

'Evaluatie gezondheidsclaim is lopende': Wat houdt het in? 

Wanneer u de tekst ‘evaluatie gezondheidsclaim is lopende’ ziet, betekent dit dat de Europese voedsel- en warenautoriteit nog geen advies heeft uitgebracht betreffende gezondheidsclaim (zoals ‘helpt bij het behoud van soepele gewrichten’ voor Boswellia serrata). Daardoor heeft de Europese Commissie nog geen uitspraak gedaan. De bij EFSA ingediende gezondheidsclaim staat nog 'on hold'. Dat wil niet zeggen dat de EFSA een positief dan wel negatief advies heeft uitgebracht, of dat er nog helemaal geen onderzoek is gedaan naar het betreffend ingrediënt. De EFSA heeft de claim nog helemaal niet behandeld; de uitkomst kan dus zowel positief als negatief uitvallen. De status ‘lopende’ of ‘on hold’ voor veel kruiden en botanische ingrediënten komt voort uit een complex Europees vraagstuk dat al jaren speelt.

Waarom is de beoordeling van kruidenextracten gepauzeerd? 

Gezondheidsclaims worden goedgekeurd voor gebruik als de wetenschappelijke onderbouwing voor de werkzaamheid van het betreffende ingrediënt aan alle voorwaarden van de EFSA voldoet. Bij kruiden en plantenextracten ligt die beoordeling echter om twee redenen stil.

• Niet eenduidige EU-regels
  Binnen de Europese Unie zijn er momenteel verschillen in hoe lidstaten kruidenextracten in voedingsmiddelen en supplementen beoordelen en reguleren. Doordat er geen uniforme regels zijn kan er bij beoordeling onduidelijkheid voor zowel bedrijven als consumenten ontstaan. Wat in het ene land wel toegestaan is kan in het andere land verboden zijn.
• Discussie over traditioneel gebruik als bewijs
  Een belangrijk onderdeel van de discussie is of 'traditioneel gebruik' voldoende bewijs is voor het doen van een gezondheidsclaim. De EFSA vindt van niet en stelt hogere eisen aan de bewijslast, bijvoorbeeld wetenschappelijke studies naar de effecten van deze ingrediënten op een testgroep. Belanghebbenden tekenden daar in 2008 bezwaar tegen aan waarna de beoordeling stil gelegd is.

Maar waarom dan tóch een gezondheidsclaim? 

Inmiddels zijn we 17 jaar verder en zijn de ingediende claims nog steeds niet beoordeeld door de EFSA. Als tussenoplossing is bepaald dat alle voor 2008 ingediende claims voor kruiden gebruikt mogen worden. De Nederlandse Reclame Code Commissie vond het echter misleidend dat nog niet beoordeelde claims op eenzelfde manier gebruikt mochten worden als wel goedgekeurde claims en bedacht daarom de disclaimer waar we het hier over hebben. Het is sinds 2019 verplicht om die te vermelden wanneer het gaat om een gezondheidsclaim die nog niet goedgekeurd is.

Hoe zit dit voor VitaePro? 

VitaePro bevat Boswellia serrata, een goed voorbeeld van zo’n kruidenextract dat nog ter beoordeling bij de EFSA ligt. De claim dat Boswellia serrata helpt bij het behoud van soepele gewrichten met bijbehorende onderbouwing werd al in 2008 ingediend, maar is sindsdien niet beoordeeld. In de tussentijd zijn er wereldwijd verdere onderzoeken gedaan naar Boswellia serrata maar totdat er duidelijkheid komt vanuit Europa zal de bijbehorende gezondheidsclaim dus niet beoordeeld worden. Het blijft daarom onzeker of de gezondheidsclaim 'helpt bij het behoud van soepele gewrichten' voor Boswellia serrata goed- of afgekeurd zal worden.

^{Toelating Keuringsraad: KOAG/KAG 4516-0725-4286}